ضایعات چیست؟

_

به طور کلی ضایعات به محصولات و تولیداتی در صنعت و یا یک تولیدی و کارخانه اطلاق می شود که یا دارای نقصی در تولید می باشند که قابلیت فروش در بازار را نداشته و قابلیت استفاده را ندارد. و یا به تجهیزات و موادی اطلاق میشود که در اثر آسیب و یا پایان یافتن عمر مفید خود قابلیت خود را از دست داده و دیگر در محل مورد نظر نمی توان از آن استفاده کرد.
ضایعات معمولا ارزش آلیاژی و ترکیبی بالایی داشته و قابلیت فروش را دارند. برخی از این ضایعات در برخی صنایع به خط تولید بازگشته و قابلیت استفاده به عنوان مواد اولیه را دارند مانند: صنایع فولاد و آهن و تولید مقوا و در برخی صنایع این مواد دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد و به بازیافت منتقل می گردند.

ضایعات آهنی

_

در صنعت فولاد و ریخته گری به تولیدات و قطعات معیوب و ضایعات چدنی و فولادی که دیگر قابل استفاده نمی باشند و همچنین به مواد دور ریخته شده در صنایع ساختمانی و دیگر صنایع مانند خودروسازی که قابلت بازیافت را داشته باشد و بتوان از آن ها دوباره استفاده کرد، آهن قراضه و یا ضایعات گفته می شود.
یکی از مهم ترین منابع فلزی جهت ذوب در کوره های قوس الکتریکی و همچنین کوره های القایی جهت تولید محصولات جدید، قراضه های آهنی می باشند.

قراضه حاصل از مواد اولیه آهن و فولاد به دو دسته تقسیم می شود:

  • ضایعات داخلی کارخانه ذوب: در کل پروسه فولادسازی از قبیل ساخت شمش و محصولات فولادی این نوع قراضه حاصل می شود که در واقع هنگامی که محصولی استانداردهای کیفی نهایی را پاس نمی کند، این نوع قراضه تولید میشود.
  • قراضه خارجی: این قراضه ها که خارج از مرحله تولید بر جای می مانند، خود در دو گروه قدیمی و جدید قرار دارند. قراضه صنعتی جدید، توسط تولیدکنندگان نهایی فولاد ساخته می شود. این قراضه ها کیفیت مشخصی دارند و اکثر آن ها، محصول مرحله نورد و شامل مفتول ها، صفحات زائد و برش های تولید شده توسط واحدهای صنعتی هستند. باید توجه داشت که کیفیت اولیه محصولات در این قراضه ها حفظ می شود، اما قراضه های صنعتی قدیمی محصولات فولادی را شامل می شوند که عمر مفید کارکردی آن ها به اتمام رسیده است که شامل قراضه خودرو، اجزای ساختمانی، پل ها و قراضه های وسایل خانگی هستند.

درجه بندی ضایعات آهنی

_

هر شرکتی برای درجه بندی قراضه از تعریف ویژه ای استفاده می کند ولی به طور کلی شامل موارد زیر است:

1. روغنی: ورق های جدیدی که دارای ضخامت کمتر از یک میلی متر هستند.
2. سوپر ویژه: شامل آهن آلاتی مانند ورق روغنی زنگ خورده، خرده میلگرد،نبشی و ناودانی است.
3. ویژه: محصولات فولادی مورد استفاده در ساختمان ها مانند تیرآهن، خرده های میلگرد با ابعاد بزرگ تر، قوطی و پروفیل مورد استفاده در ساخت در و پنجره ، نبشی و ناودان را شامل می شود.
4. درجه یک: شامل سیم و مفتول های کلافی شکل، بدنه ی موتور سیکلت و کشتی، شوفاژ و آبگرمکن برش خورده، ورق ترانس و آرمیچر بدون آلومینیوم است.
5. درجه دو: اگزوز و بدنه ماشین، بشکه، کمد و بدنه های بزرگ با هر ابعاد و توری مرغی در این دسته قرار دارند.
6. درجه سه: آهن با کم ترین کیفیت مانند حلب، سیم، اگزوز و فیلتر نسوخته را شامل می شود.
7. گالوانیزه: شامل لوله آب، کانال کولر و هر محصول فولادی دیگری که روکش گالوانیزه دارند، است.
8. آلیاژی: آهن آلاتی مانند فنرهای برش خورده و چرخ دنده که عناصر آلیاژی داشته باشند (مانند کروم و منگنز به غیر از آهن) که باعث افزایش سختی و درجه حرارت بالا می شود و انعطاف پذیری را به حد زیادی کاهش دهد.
9. بارهای ممنوعه: این سری از محصولات و تجهیزات آهنی بسیار حساس بوده و خرید و فروش و استفاده از آنها هم باید زیر نظر مراجع قانونی صورت پذیرد. معمولا این ضایعات به بازار راه پیدا نمی کنند و در صورت ورود هم به صورت غیر قانونی می باشد. از جمله این موارد می توان: ادوات و تجهیزات جنگی و قلم جوش را نام برد.

موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی برای تمامی قراضه ها استانداردهای خاصی اعمال کرده و بر اساس آن، قراضه ها را از یکدیگر جدا می کنند. براساس این استاندارد خواص ترکیبات شیمیایی این نوع از قراضه به شرح زیر است:

  • ضایعات درجه یک و دو: از جمله ضایعات درجه یک و دو که می توانند در هر دو دوسته قرار بگیرند، عبارتند از: قطعات صفحه ضخیم، تختال و شمشال، ورق و تسمه، ضایعات مقاطع نوردی، قراضه های لقمه ای، قطعات لوله و پروفیل.
  • ضایعات درجه سه: برخی از این ضایعات عبارتند از: ضایعات لوله و پروفیل های کهنه، مصالح ساختمانی فولادی، اوراقی وسائل نقلیه، اوراقی تجهیزات و ماشین آلات صنعتی، ضایعات مخلوط و کارنشده کارگاه ها شامل تیراهن، سپری، نبشی و لوله و ورق.
  • ضایعات آهن گالوانیزه: اگر آهن با روی پوشش داده شود به آن آهن گالوانیزه می گویند، این پوشش در برابر خوردگی مقاوم است. این آهن به دو دلیل می تواند غیرقابل استفاده شود. در گذر زمان ممکن است دچار شکستگی گردند و یا تحت تنش های بالا دچار تغییر شکل شوند.مانند بسیاری از محصولات در حین فرآیند تولید به کیفیت مدنظر نرسد و تبدیل به ضایعات شود. برای مثال در تولید کانال کولر، شیروانی منازل، کابینت آشپزخانه و لوله های آب از آهن گالوانیزه استفاده می کنند. از طرفی حضور روی در این نوع آهن سبب شده، درجه آن نسبت به سایر ضایعات آهن کمتر باشد و از قیمت کمتری نیز برخوردار باشند.
  • ضایعات حلب: در بازار امروز ضایعات حلب به دو صورت حلب پرسی و حلب فله به فروش می رسند. قوطی های نگهداری پنیر و قوطی های روغن جامد و به عبارت کلی تمامی قوطی‎هایی که برای نگهداری مواد غذایی مورد استفاده قرار می گیرند، از نوع ضایعات حلب به شمار می آیند.
  • ضایعات پرس خودرو: به دلیل هزینه های جداسازی و تشخیص بعد از فرآیند سوزاندن، بخش های پارچه ای و پلاستیکی بدنه خودرو را به صورت کامل یا نصف پرس می کنند که ضایعات پرس خودرو نامیده می شود. بیش ترین کاربرد این ضایعات در کارخانه هایی است که کوره های قوسی با دهانه بزرگ دارند.
  • ضایعات سوفاله یا سوفاره آهن:در یک تعریف کلی به براده های تولید شده از ترشکاری قطعه های فولادی و آهنی ضایعات سوفاره یا سوفاله آهن می گویند که خود در دو دسته ناخنی و پوشالی قرار دارند و عرضه آن به دو صورت فله بار پرسی شده و پفکی یا ریز بار عرضه می شود. سوفاله آهن در حالت ناخنی و پوشالی دارد. اندازه سوفاله ناخنی 10-3 میلی متر است و نوع پوشالی که به صورت در هم تنیده است، هزینه اش از نوع ناخنی بیش تر بوده و چگالی پایین تری دارد.
  • ضایعات آهن آلیاژی: اگر قطعه آهنی مورد نظر عناصری مانند نیکل، منگنز، کروم، مولیبدن، وانادیم و تنگستن داشته باشد، به آن آهن آلیاژی گفته می شود. این نوع از ضایعات در مقایسه با ضایعات درجه یک و دو ارزان تر هستند. در مراکز اسقاط و تعمیر خودرو به طور عمده یافت می شوند. با قیمت های متفاوتی عرضه می‎شوند. برای مثال در کارخانه های که شمش فولادی ساده کربنی تولید می کنند، با قیمت کم تری خریداری می شوند. از جمله ضایعات آلیاژی به شرح زیر است: تسمه فلزی، سیم بکسل,میل لنگ,چرخ دنده,کمک فنر برش خورده,قراضه بسته بندی شده. این قراضه ها جهت افزایش وزن مخصوص ظاهری و یا سهولت در جابجایی و حمل و نقل بسته بندی می شوند.
    ضایعات سوپر ویژه و ویژه: موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران برای قراضه ها دسته بندی خاصی در نظر گرفته است که نوع سوپر ویژه و ویژه در آن جایی ندارد. به عبارتی افرادی که در زمینه ضایعات فعالیت می کنند، قراضه های باکیفیت را در دسته خاصی قرار می دهند و معتقد هستند ارزش قیمتی آن ها نسبت به انواع دیگر بیش تر است. همین امر عاملی گردیده تا در بازار ضایعات آهن اصطلاح قراضه سوپر ویژه شناخته تر شده باشد

همچنین با توجه به وزن مخصوص، قراضه های آهنی به صورت زیر دسته بندی می گردند:

  • قراضه های سبک باروزن مخصوص ظاهری این قراضه ها کم و در محدوده 0/5 تا 0/8 تن بر متر مکعب است.
  • قراضه های متوسط باروزن مخصوص ظاهری این قراضه های بیشتر از سبک بار و در محدوده 0.8 تا 1 تن بر متر مکعب است.
  • قراضه های سنگین باروزن مخصوص ظاهری این قراضه ها یک یا بیشتر از یک تن بر متر مکعب است.

خدمات ما

فرآوری ضایعات و تجهیز اسکرپ یارد

در فرآوری ضایعات فلزی در واقع عناصر مختلف را جداسازی می کنند. از نظر صنایع مختلف، برخی از عناصر، مفید و برخی دیگر غیر مفید هستند. مواد غیرمفید شامل مواد و یا آلیاژهایی می باشند که به شکل نامطلوبی در ترکیب ضایعات وجود دارند و در فرآیند بازیافت مورد استفاده قرار نمی گیرند. اما عناصر مفید شامل موادی هستند که قابلیت استفاده در بازیافت را دارند. نکته ای که در این رابطه باید یادآور شد این است که علاوه بر جداسازی عناصر غیرمفید در مواردی، ممکن است عناصر مفید هم اضافه شوند.
ناخالصی های غیر مفید همیشه به شکل ساده قابل جداسازی نیستند. به همین دلیل روش های متعددی برای این کار وجود دارد. یکی دیگر از روش های متداول که در فرآوری قراضه های فلزی مورد استفاده قرار می گیرد، کاهش دانسیته یا چگالی ضایعات می باشد. آن دسته از ضایعات فلزی که ماهیتاً دانسیته پایینی دارند، به شکل مکعب با چگالی بالا فشرده می شوند. دستگاه پرس هیدرولیک برای این منظور به کار می رود. ضایعات سنگین هم به قطعات کوچک تر تقسیم می شوند.

ما به شما در زمینه ضایعات مشاوره ارائه میدهیم

با ما تماس بگیرید و سوالات خود را بپرسید !

انواع روش های فرآوری های ضایعات آهنی

_
  1. روش پرس کردن
    یکی از رایج ترین روش های فرآوری ضایعات فلزی، پرس کردن آنها می باشد. این نوع فرآوری در مورد کاغذ و کارتن هم صورت می گیرد. همان طور که از نامش مشخص است، ضایعات فشرده می شوند. تا حمل و نقل و جابه جایی آسان تری هم داشته باشند و فضای کمتری را اشغال نمایند. دستگاه پرس در اصل دستگاهی با قابلیت تغییر شکل دادن قراضه ها و ضایعات است بدون اینکه از سطح آن ها براده برداری کند. در اسقاط خودروهای فرسوده نیز همین فرآیند صورت می گیرد.
    گفتنی است که بسیاری از کارخانه ها بارهای پرس شده شامل پوکه، مواد منجره مانند کپسول های گاز، مخزن پیک نیک، ها و شوفاژ را نمی پذیرند. بنابراین باید توجه داشت نباید از روی ناآگاهی و یا صرفاً به منظور افزایش وزن بار، چنین کاری انجام شود. چرا که ممکن است وزن کل بار را صفر در نظر بگیرند.
  2. خط شریدر
    فرآوری ضایعات آهنی را به کمک خردکن ها یا همان شردرها نیز می توان انجام داد. لازم به ذکر است که استفاده از این دستگاه ها باعث می شود که ضایعاتی همگن و باکیفیت تولید شود، به نحوی که کمترین آلودگی را خواهند داشت. از طرفی مشکلاتی مانند انفجار کپسول های انفجاری که در روش پرس کردن ممکن است وجود داشته باشد دیگر در این روش وجود ندارد. دستگاه شریدر، علاوه بر اینکه ضایعات و قراضه ها را خرد می کند، فشرده سازی، شست و شو و تفکیک آنها را نیز انجام می دهد. طیف متنوعی از این دستگاه ها طراحی و تولید می شود.
  3. ساخت بریکت از پلیسه های آهن
    خرده های آهن یا همان پلیسه ها را به کمک تکنولوژی فشرده سازی به بریکت تبدیل کرده و در نتیجه آنها را در برابر اکسید شدن حفظ می کنند. با این کار هم چگالی و هم مقاومت این پلیسه ها بالا می رود. به طوری محصول نهایی چکالی آنها به 0.8 تا 1 تن بر مترمکعب می رسد.
  4. استفاده از هوا برش
    برخی از ضایعات فلزی که دارای ضخامت زیاد یا وزن سنگین هستند را به کمک هوابرش، برش می دهند. به این روش، سوزاندن هم می گویند. گازهای اکسیژن و پروپان به کمک مشعل هوابرش ترکیب شده و شعله بسیار دقیقی تولید می کند. این شعله به حدی حرارت دارد که می تواند فولاد را نیز ذوب کند. طی این فرآیند، عناصر غیر قابل کاربرد برای کارخانه های مصرف کننده، حذف شده و قراضه ها در سایز دلخواه برش داده می شوند.
  5. قیچی کردن قراضه ها
    نوع دیگری از دستگاه ها و تجهیزات فرآوری ضایعات وجود دارد که هر نوع مقطع فلزی ضخیم و حجیم را می توان به کمک آنها برش داد. این دستگاه ها دقیقا عملی مانند قیچی را انجام می دهند. به همین دلیل این روش فرآوری به قیچی کردن معروف شده است. روشی سریع که به حفظ وزن مواد هم کمک می کند. ضایعاتی همچون واگن های قطار، کشتی و هواپیما را هم می توان به این طریق مورد فرآوری قرار داد.

آرامان تامین آراز، شرکت تخصصی در زمینه تامین، راه اندازی سایت فرآوری و تفکیک ضایعات خطوط ذوب و ریخته گری

صنعت فولاد، بیشترین ضایعات و مواد بازیافتی را به خود اختصاص می دهد که با فرآوری، مجدداً به چرخه تولید برمی گردند. ضایعات اعم از فلزی و غیر فلزی را در انبارها و یا سوله ها دپو می شوند و عملیاتی روی آنها انجام می دهند تا برای استفاده بهینه و مجدد آماده شوند. معمولا ضایعات به طور ترکیبی موجود هستند از این رو جدا کردن آن‌ها و فرآیند انتقال آن‌ها به منظور بازیافت ضایعات آهنی از نکات مهم به شمار می‌آید. هر نوع از قراضه ها بسته به اینکه چه درجه ای دارد، به زمان و تجهیزات آماده سازی متفاوتی نیاز دارند.

شرکت آرامان تامین با تکیه بر تجربه چندین پروژه در خصوص جدیدترین متدهای تجهیز اسکرپ یارد و همچنین تامین و راه اندازی سیستم مدون خرید و باربری و تخلیه ضایعات آهنی کارخانجات ذوب ریز آماده ارائه بهترین خدمات مشاوره ای و اجرایی در این صنعت می باشد.